فرهنگ و مدیریت بدن

زیبایی| فرهنگ و مديريت بدن، به عنوان دو مؤلفه‌ي اساسي در زندگي اجتماعي افراد، نقش بسزايي در پايداري و تداوم ي شيوه زندگي و پويايي هر جامعه‌اي داشته از و موضوع هاي مهم و ريشه‌اي در جامعه شناسي به شمار مي‌روند.

در سالهاي اخير، بدن از اهميت زيادي برخوردار شده و توجه بسياري از محققان به را خود معطوف داشته است. از اين رو، بدن انسان به عنوان يك موضوع مهم، مورد ي مطالعه جامعه شناسان، انسان شناسان و اصحاب مطالعات فرهنگي قرار گرفته است.

يكي از مسائل مطرح شده در اين حوزه، مديريت بدن است كه امروزه در بين جوانان و بويژه زنان عموميت و رواج زيادي يافته است.

مديريت بدن، از طريق اعمال و كردارهايي مثل انتخاب نوع لباس، پوشش ظاهري، آرايش بدن، نوع سلايق ورزشي، رژيم هاي غذايي و … بيان مي‌شود.

از اين رو، نوع مديريت كردن ظاهر بدن به منزله يك معرف هويتي، در برداشت افراد از خويشتن خود و قضاوت هاي ديگران در مورد نماي ظاهري آنان اهميت مي‌يابد.

زیبایی

زیباییبیدار

اهميت و رواج  فزايند انتخاب افراد در گزينش وسايل مورد نياز براي مديريت بدن و زیبایی ظاهر خود، ظاهراً ناشي از فعاليت هايي است كه افراد در فضاي اجتماعي جوامع مدرن انجام مي‌دهند، زيرا در مدرنيته متأخر، نوع مديريت ظاهر به عنوان نماد تمايز بخش افراد درك مي‌شود و معناي هويتي آنان از اين منظر مورد قضاوت قرار ميگيرد.

بنابراين، اگر بپذيريم كه تفاوت و تمايزهاي افراد – كه خود ناشي از روش هاي گوناگون به كارگيري محصولات فرهنگ مادي و ي نحوه درك و تفسير آنها است – غالباً مبين و مبنايي براي تعريف منزلت و هويت افراد به شمار مي ،رود اين به معناي تعريف خود، از طريق الگوهاي مديريت ظاهر و بدن است.

قبول اين پيش فرض، در مي‌يابيم براي كساني كه اين تمايز هاي مديريتي را به كار ميگيرند، صورت ظاهري و بصري وسايل مورد استفاده براي مردم و رفتارهاي ظاهري آنها بسيار مهم خواهد بود.

كنترل بر بدن و توجه به آرايش، تزيين و هيبت ظاهري و بيروني آن، ابزاري است به كه جوانان امكان مي بخشد روايت مشخصي هويت شخصي را حفظ كنند و آن را در معرض تماشاي ديگران قرار دهند . بدين ترتيب، فرهنگ آرايش بدن بيانگر اهميت فزاينده اي است كه بدن به مثابه كانوني براي تعامل باز و انديشي فرد نسبت به خويش يافته است.

مطلب مرتبط : زیبایی و سرکوب

زیبایی و سرکوب

هدف از آرایش و زیبایی

 از آرايش به منظور آراستگي و زيبايي همواره در فرهنگ بشري جزء مقوله‌ها و مفاهيم مثبت بوده است و مردمان در دوران هاي مختلف تاريخ به شيوه هاي متفاوتي به آن توجـه نـشان داده انـد.

تغيير نحوه‌ي تلقي از آراستگي تحت تأثير تغييرات فرهنگي در جوامع است. تغييرات در كليت و نيز در عناصر فرهنگ ميتواند مفهوم زيبايي در جامعه و يا در فرهنگ خاص را دچار تغيير كند.

در اكثر فرهنگ هاي مختلف روي زمين تفاوت هايي اساسي در مورد اينكه زيبايي چيست، دروني است يا بروني، و اينكه چه نوع  زيبايي مثبت و كدام نوع منفي است وجود داشته و دارد.

مردم شناسان سهم بسزايي در روشن كردن اين قضيه داشته‌اند كه به ما بگويند زيبايي در فرهنگ هاي كوچك و بزرگ با هم تفاوت هاي زياد و بعضاً اساسي داشته و دارند.

در جامعه هاي پيشين، زنان ابزاري به گوش‌ها و لب هاي خود مي‌آويختند، بيني خود را سوراخ ميكردند تا كوچك بماند و اين چيزها براي افراد اين جامعه ها زيبا بود و اكنون از ديد ما زيبا به نظر نمي‌رسد چون ما استانداردهاي زيبايي اين جوامع بدوي را نداريم.

البته برخي نظريه پردازان كه از زاويه ي جهاني شدن و فرهنگ جهاني به اين قضيه نگاه ميكنند به اين نكته اشاره دارند كه همگرايي‌اي در مقوله ي زيبايي و استانداردهاي آن در جهان در حال شكل گيري است.

با اين وجود، چه جهاني بيانديشيم و چه محلّي، يك نكته ي مشترك وجود دارد و آن اينكه زيبايي مقوله‌اي فرهنگي است. خواه اين فرهنگ محلّي و ملّي باشد و يا جهاني.

وقتي اعضاي يك جامعه سعي دارند بدن هاي خود را مطابق با انتظارات فرهنگي جامعه و يا گروهي كه بدان تعلق دارند هم نوا كنند به اين نكته واقف اند كه زيبايي با تلاش فردي به دست مي آيد و نكته ي ديگر اينكه اين انتظارات فرهنگي و اجتماعي هستند كه تغييرات در بدن براي زيبا شدن را به افراد تحميل مي‌كنند؛ انتظارات درباره ي اينكه بدن يك مرد، يك زن، يك دختر و يا يك پسر چگونه بايد باشد.

بر مبناي تحليلي كاركردگرايانه، زيبايي براي فرد كاركردهايي رواني و اجتماعي دارد. شايد بتوان مهمترين كاركرد زيبايي را تسهيل و تسريع برقراري روابط اجتماعي در گروه و جامعه دانست. زيبايي همچنين تعلق فرد را به گروه و جامعه راحتتر مي‌كند.

زیبایی از ديدگاه رئاليستي نيز مفهومي ثابت نبوده و تغييرپذير است. وقتي به بازار رو به رشد محصولات، درمان ها، پرهيزها و رژيم هاي زيبايي نگاه مي‌كنيم به نظر مي‌رسد كه بسياري از مردم مشتاق به پرداخت مقادير زيادي پول يا تحمل رژيم هاي گران بها براي رسيدن به زيبايي هستند. پس به باور بسياري از مردم اولاً زيبايي خارجي مهمتر است و ثانياً ميتواند با پول و تلاش فردي به آيد

مطلب مرتبط: گفتمان فرهنگی زیبایی

گفتمان فرهنگی زیبایی